Η θρομβοεμβολική νόσος αποτελεί μία πολύ κοινή κατάσταση την οποία συχνά αγνοούμε ή παραβλέπουμε. Μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή, αλλά τα καλά νέα είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να προληφθεί!
Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης
Η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης (WTD) λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο στις 13 Οκτωβρίου. Με χιλιάδες εκπαιδευτικές ενέργειες σε χώρες σε όλο τον κόσμο, η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης και οι συνεργάτες της τοποθετούν τη θρόμβωση στο προσκήνιο ως ένα επείγον και αυξανόμενο πρόβλημα υγείας.
Όταν λέμε Θρόμβωση εννοούμε τον σχηματισμό ενός θρόμβου αίματος (αίμα που έχει πήξει) μέσα σε ένα αγγείο (αρτηρία ή φλέβα) με αποτέλεσμα την παρεμπόδιση ή την πλήρη διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος στο αγγείο αυτό. Αν ο θρόμβος σχηματιστεί σε κάποιο αγγείο των πνευμόνων μιλάμε για πνευμονική εμβολή, μια σοβαρή κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα.
Προλαμβάνουμε τη δημιουργία θρόμβων αίματος – Ζούμε μία καλύτερη ζωή!
Η θρόμβωση είναι μία πολύ κοινή κατάσταση που περίπου οι μισοί από εμάς δεν γνωρίζουμε και συχνά παραβλέπουμε.
Ένας στους τέσσερις ανθρώπους παγκοσμίως πεθαίνει από καταστάσεις που σχετίζονται με τη θρόμβωση. Η θρόμβωση, είναι η παθολογία πίσω από την καρδιακή προσβολή / έμφραγμα, το θρομβοεμβολικό εγκεφαλικό επεισόδιο και τη φλεβική θρομβοεμβολή (ΦΘΕ), των τριών πρώτων αιτιών θανάτου από το καρδιαγγειακό.
Παράγοντες κινδύνου για θρόμβωση περιλαμβάνουν:
- νοσηλεία,
- χειρουργική επέμβαση,
- καρκίνο,
- παρατεταμένη ακινησία,
- οικογενειακό ιστορικό θρόμβωσης,
- φάρμακα που περιέχουν οιστρογόνα (αντισυλληπτικά χάπια ή θεραπεία υποκατάστασης ορμονών),
- εγκυμοσύνη ή/και πρόσφατο τοκετό.
Γυναίκα και θρόμβωση
Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης συμβαίνουν αλλαγές στον οργανισμό που προδιαθέτουν για θρόμβωση. Στην έγκυο, οι μηχανισμοί της πήξης του αίματος ενεργοποιούνται με τέτοιο τρόπο, ώστε το αίμα να πήζει ευκολότερα. Αυτό γίνεται για να μην κινδυνεύει η μητέρα και το έμβρυο από αιμορραγίες που συμβαίνουν κυρίως στον πλακούντα ή κατά τον τοκετό.Οι πιθανότητες θρόμβωσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι 4 με 5 φορές περισσότερες από ότι στην μη έγκυο γυναίκα και είναι περίπου ίδιες σε όλα τα τρίμηνα, αλλά αυξημένες (τριπλάσιες) στην περίοδο της λοχείας. Συγκεκριμένα το 49.3% των περιστατικών φλεβικής θρόμβωσης συμβαίνει κατά τη διάρκεια των πρώτων 6 εβδομάδων μετά τον τοκετό.
Τα αντισυλληπτικά δισκία και η ορμονοθεραπεία που εδώ και 70 χρόνια έχουν αλλάξει τη ζωή της σύγχρονης γυναίκας και χρησιμοποιούνται όχι μόνο για αντισύλληψη αλλά και σε ποικίλες ιατρικές ενδείξεις επιφέρουν αύξηση του κινδύνου τόσο για αρτηριακή θρόμβωση όσο και για φλεβική. Είναι πολύ σημαντική τόσο η αναγνώριση συνυπαρχόντων παραγόντων κινδύνου στη γυναίκα προ λήψης ορμονοθεραπείας όσο και η έγκαιρη αναγνώριση και εκτίμηση συμπτωμάτων θρόμβωσης.
Οι πιθανότητες θρόμβωσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι 4 με 5 φορές περισσότερες από ότι στην μη έγκυο γυναίκα και είναι περίπου ίδιες σε όλα τα τρίμηνα, αλλά αυξημένες (τριπλάσιες) στην περίοδο της λοχείας. Συγκεκριμένα το 49.3% των περιστατικών φλεβικής θρόμβωσης συμβαίνει κατά τη διάρκεια των πρώτων 6 εβδομάδων μετά τον τοκετό.
Συμπτώματα και σημεία της φλεβικής θρομβοεμβολής:
- Πόνος ή/και ευαισθησία στην γάμπα ή στο μηρό
- Πρήξιμο όλου του ποδιού, του πέλματος ή/και του αστραγάλου
- Ερυθρότητα ή/και αξιοσημείωτος αποχρωματισμός
- Αίσθημα ζεστασιάς/κάψιμο
Συμπτώματα και σημεία της πνευμονικής εμβολής:
- Δύσπνοια
- Γρήγορη αναπνοή
- Πόνος στο στήθος (μπορεί να είναι χειρότερος μετά από βαθιά αναπνοή)
- Γρήγορος καρδιακός παλμός – ταχυπαλμία
- Ελαφρύς πονοκέφαλος ή/και
- Λιποθυμία/απώλεια των αισθήσεων
Η θρόμβωση μπορεί να προληφθεί! Για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισής της, ρωτήστε το γιατρό σας εάν είστε σε κίνδυνο και ζητήστε του να αξιολογήσει την πιθανότητα εμφάνισης θρόμβωσης.
*Του Εμμανουήλ Παπαδάκη
Αιματολόγος, Συνεργάτης της Κλινικής Γένεσις