Η αναλγησία που εφαρμόζεται στη διάρκεια του φυσιολογικού τοκετού πρέπει να είναι ασφαλής, αποτελεσματική και με ελάχιστες επιδράσεις στη μητέρα, στο έμβρυο και στην εξέλιξη του τοκετού. Η οσφυϊκή επισκληρίδιος αναλγησία, αποτελεί τον «χρυσό κανόνα» του ανώδυνου τοκετού. Η αναλγησία επιτυγχάνεται με τη διάχυση του τοπικού αναισθητικού στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, με συνέπεια την άρση της αγωγιμότητας του πόνου.
Πώς πραγματοποιείται;
Η επίτοκος τοποθετείται σε καθιστική θέση και με άσηπτες συνθήκες, γίνεται ανίχνευση του επισκληρίδιου χώρου στα διαστήματα Ο1-Ο5 της σπονδυλικής στήλης. Κατόπιν, τοποθετείται ο επισκληρίδιος καθετήρας, μέσω του οποίου χορηγούνται οι δόσεις του τοπικού αναισθητικού. Στην τοποθέτηση του επισκληριδίου καθετήρα βοηθάει η σωστή θέση και η συνεργασία της επιτόκου.
Η δράση της επισκληριδίου αναλγησίας αρχίζει 10 -15 λεπτά μετά την χορήγηση του τοπικού αναισθητικού.
Κάθε επίτοκος πρέπει να ενημερώνεται ότι η επισκληρίδιος αναλγησία δεν αυξάνει τη πιθανότητα για καισαρική τομή και ότι η εφαρμογή της επισκληριδίου γίνεται ανεξάρτητα από τον βαθμό διαστολής του τραχήλου της μήτρας.
Από ποιόν γίνεται;
Γίνεται πάντα από ειδικευμένο αναισθησιολόγο μετά την λήψη: α) της έγγραφης συγκατάθεσης της επιτόκου, β) του ιατρικού ιστορικού της και γ) των αποτελεσμάτων των αιματολογικών εξετάσεών της.
Είναι ασφαλής;
Είναι ασφαλής μέθοδος αναλγησίας, αλλά όπως κάθε ιατρική επεμβατική μέθοδος έχεις του μικρούς κινδύνους και τις επιπλοκές της, όπως:
- Ατυχηματική έξοδος επισκληριδίου καθετήρα.
- Αποτυχία και επανατοποθέτηση επισκληρίδιου καθετήρα.
- Πιθανή κεφαλαλγία.
- Παροδική βλάβη νεύρου.
- Και πολύ σπάνια επισκληρίδιο απόστημα, μακροπρόθεσμη βλάβη νεύρου, επισκληρίδιο αιμάτωμα, νωτιαίο αιμάτωμα, παράλυση.
Αντενδείξεις
- Η άρνηση της επιτόκου.
- Οι διαταραχές πήξης και η λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων.
- Η θρομβοπενία.
- Η σηψαιμία.
- Η τοπική μόλυνση στο σημείο εισόδου του επισκληριδίου καθετήρα.
- Η ενδοκράνιος υπέρταση.
- Κάποιες νευροπάθειες.
- Ορισμένες καρδιακές παθήσεις.
- Γνωστή αλλεργία στα τοπικά αναισθητικά.
- Επεμβάσεις στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
Πλεονεκτήματα
- Ανακούφιση από τον πόνο.
- Καλύτερη συνεργασία της επιτόκου με τον μαιευτήρα κατά τη διάρκεια του τοκετού.
- Λιγότερο στρες της επιτόκου με αποτέλεσμα τη βελτίωση της μητρο-πλακούντιας κυκλοφορίας και κατά συνέπεια θετική επίδραση στο έμβρυο.
Επιπλέον, στις περιπτώσεις επείγουσας καισαρικής τομής ή καισαρικής τομής λόγω μη εξέλιξης του τοκετού, μπορεί να χορηγηθεί αναισθησία από τον υπάρχοντα επισκληρίδιο καθετήρα.
Στις αναπτυγμένες χώρες, η επισκληρίδιος αναλγησία κατά την διάρκεια του φυσιολογικού τοκετού αποτελεί την κύρια επιλογή (60%-80%) των επιτόκων.
Η τελική απόφαση ανήκει πάντα στην μέλλουσα μητέρα.
**Της Ελένης Κατσίκα, Αναισθησιολόγος MD, PhD