Η χρήση του νερού στη διάρκεια του τοκετού (waterbirth) αποτελεί μια ιδιαίτερα δημοφιλή μέθοδο τοκετού στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη, η οποία τα τελευταία χρόνια άρχισε να γίνεται ευρύτερα γνωστή και στην Ελλάδα.
Τι διαφορά έχει ο τοκετός στο νερό από τον τοκετό εκτός νερού;
Στη διάρκεια του πρώτου σταδίου του τοκετού, η γυναίκα εισέρχεται στην ειδικά κατασκευασμένη πισίνα τοκετού (birthing pool) για ανακούφιση και αναλγησία από τις συστολές του τοκετού. Στη συνέχεια, εφόσον το επιθυμεί, μπορεί να παραμείνει και στο δεύτερο στάδιο του τοκετού και να γεννήσει μέσα στο νερό.
Η γυναίκα μέσα στο νερό έχει απόλυτη ελευθερία κινήσεων, αυτονομία και έλεγχο του τοκετού της λαμβάνοντας ποικίλες θέσεις και στάσεις τοκετού. Το γεγονός αυτό ενισχύεται ακόμα περισσότερο από τη δυνατότητα χρήσης ασύρματης καρδιοτοκογραφίας για την ασφαλή παρακολούθηση της εμβρυϊκής καρδιακής λειτουργίας.
Μέσα στο νερό η γυναίκα βιώνει ελάχιστες παρεμβάσεις. Η κολπική εξέταση γίνεται κάθε 4 ώρες, δεν γίνεται χρήση φαρμάκων (για παράδειγμα φαρμακευτικής ωκυτοκίνης), και δεν γίνεται περινεοτομή.
Τι οφέλη έχει ο τοκετός στο νερό;
Ο τοκετός στο νερό προσφέρει το πλεονέκτημα της ελευθερίας κινήσεων σε όλη τη διάρκεια του τοκετού, οδηγεί την έγκυο γυναίκα σε βαθιά σωματική και ψυχική χαλάρωση, και είναι ένας ιδιαίτερα αποτελεσματικός τρόπος ανακούφισης από τις συστολές του τοκετού.
Η χρήση του νερού έχει βρεθεί πως επιταχύνει τον τοκετό χωρίς την ανάγκη χορήγησης φαρμακευτικής ωκυτοκίνης. Ελαττώνει τη χρονική του διάρκεια κατά 1 ώρα περίπου, λόγω της αύξησης της ενδογενούς έκλυσης ωκυτοκίνης που προκαλεί η σωματική και ψυχική χαλάρωση των γυναικών μέσα στο νερό.
Η χρήση του νερού στη διάρκεια του τοκετού προστατεύει το περίνεο της γυναίκας. Αυξάνει την πιθανότητα άθικτου περινέου σχεδόν κατά 50% και ελαττώνει την ανάγκη για περινεοτομή (εκτός νερού) κατά 84%.
Πονάει περισσότερο ο τοκετός στο νερό;
Πρόσφατες μελέτες στη βιβλιογραφία έχουν δείξει πως η χρήση του νερού ελαττώνει κατά 74% την απαίτηση των γυναικών για επισκληρίδιο αναλγησία και κατά 76% τον αναφερόμενο πόνο των επιτόκων. Για αυτούς τους λόγους, η χρήση του νερού στη διάρκεια του τοκετού είναι πλέον γνωστή στη βιβλιογραφία ως “wet-epidural” ή “aqua-epidural”.
Μπορεί να γίνει επισκληρίδιος;
Εάν η γυναίκα το επιθυμεί, μπορεί να εξέλθει από το νερό την οποιαδήποτε στιγμή και να γίνει επισκληρίδιος αναλγησία, παραμένοντας πλέον εκτός νερού μέχρι τη γέννηση του παιδιού της.
Τι διαδικασία ακολουθείται μετά τον τοκετό στο νερό;
Όταν η γυναίκα γεννήσει, τότε παραμένει μέσα στο νερό, ξεκινά άμεσα η δερματική επαφή μητέρας-νεογνού (skin-to-skin) και γίνεται έναρξη του θηλασμού. Ο ομφάλιος λώρος κόβεται όταν πάψει να σφύζει μετά από 3-5 λεπτά, και η έξοδος του πλακούντα (υστεροτοκία) μπορεί να γίνει είτε μέσα στο νερό είτε εκτός νερού, ανάλογα με την επιθυμία της γυναίκας. Όταν η γυναίκα τελικά εξέλθει από την πισίνα, τότε γίνεται και ο έλεγχος του περινέου.
Γιατί να προτιμήσω τον τοκετό στο νερό;
Ο τοκετός στο νερό, όταν παρέχεται από επαγγελματίες υγείας με γνώση και εμπειρία, είναι ασφαλής για τη μητέρα και το νεογνό και οδηγεί σε μια καλύτερη εμπειρία φυσιολογικού τοκετού χωρίς παρεμβάσεις. Στην Κλινική Γένεσις, υπάρχει ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα για τοκετό στο νερό, με τον κατάλληλο εξοπλισμό για την καλύτερη εμπειρία τοκετού στο νερό.
**του Δημήτριου Παπουτσή – Μαιευτήρας-Γυναικολόγος – Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Μαιευτικής, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας