Η εγκυμοσύνη είναι μια περίοδος που απαιτεί μεγάλη προσοχή και υπευθυνότητα από τη γυναίκα, ώστε να μπορεί να την απολαύσει στον μέγιστο βαθμό, αντλώντας τη χαρά που τη συνοδεύει, δίνοντας όμως παράλληλα στο έμβρυο όλα εκείνα τα εχέγγυα για ένα υγιές ξεκίνημα στη ζωή. Αυτή η περιγραφή σε καμία περίπτωση δεν συνάδει με την κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα, που αποτελούν δύο πολύ κακούς συμβούλους για την εγκυμοσύνη.
Τόσο το κάπνισμα όσο και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορούν να αποδειχθούν εξαιρετικά βλαβερές συνήθειες για το μωρό σας, γι’ αυτό και πρέπει να βγουν από τη ζωή σας κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης. Πώς όμως μπορούν να επηρεάσουν αυτή την περίοδο και τι κινδύνους κρύβουν για το έμβρυο;
Το κάπνισμα
Οι κίνδυνοι του καπνίσματος είναι γνωστοί. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όμως το κάπνισμα μπορεί να καθυστερήσει την εμβρυική ανάπτυξη, εκθέτοντας το έμβρυο σε ένα πλήθος βλαβερών χημικών ουσιών. Ουσιαστικά, όταν μια γυναίκα καπνίζει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, υποβάλλει το μωρό της σε μια απίστευτη δοκιμασία, με τη νικοτίνη και τις υπόλοιπες βλαβερές ουσίες του τσιγάρου να εισέρχονται στον οργανισμό του μέσω του πλακούντα. Μάλιστα, καπνίζοντας η έγκυος γυναίκα αφήνει λιγότερο διαθέσιμο οξυγόνο για το μωρό της που πασχίζει να αναπτυχθεί, καθώς στους πνεύμονές της εισέρχονται μονοξείδιο του άνθρακα και άλλα βλαβερά αέρια, ενώ η νικοτίνη μπορεί να του προκαλέσει ταχυκαρδίες.
Το κάπνισμα έχει συνδεθεί επίσης με το σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου των βρεφών, ενώ είναι παράγοντας κινδύνου για μια σειρά ανεπιθύμητων καταστάσεων, από αποβολή, έκτοπη κύηση, πρόωρο τοκετό, αποκόλληση πλακούντα, έλλειμμα στην εμβρυική ανάπτυξη, διαταραχές στους πνεύμονες και στην καρδιά μέχρι χαμηλό βάρος του νεογέννητου, μελλοντικές κρίσεις άσθματος και παθήσεις του θώρακος.
Είναι δε ενδεικτικό ότι ακόμα κι αν η γυναίκα δεν καπνίζει, αλλά είναι παθητική καπνίστρια, οι κίνδυνοι παραμένουν. Άλλωστε, το παθητικό κάπνισμα έχει συνδεθεί με αναπνευστικές διαταραχές των βρεφών, αυξημένες πιθανότητες αιφνίδιου θανάτου, αλλά και με τον κίνδυνο μιας σειράς παθήσεων, από υψηλή αρτηριακή πίεση και αλλεργίες μέχρι παιδικό καρκίνο.
Το αλκοόλ
Το ίδιο βλαβερή όμως είναι η επίδραση και της κατανάλωσης αλκοόλ και δη σε μεγάλες ποσότητες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ειδικά στο πρώτο τρίμηνο το αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει το νευρικό σύστημα του εμβρύου, αλλά και τα υπό ανάπτυξη όργανά του, ενώ στη συνέχεια να συμβάλλει στην καθυστέρηση της συνολικής ανάπτυξής του. Όσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητα αλκοόλ που καταναλώνει μια έγκυος τόσο αυξάνονται και οι κίνδυνοι για το έμβρυο.
Ειδικότερα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης εμβρυικών διαταραχών του φάσματος του αλκοόλ (Foetal Alcohol Spectrum Disorder-FASD), που αναφέρεται σε μια σειρά σωματικών και συμπεριφοριστικών προβλημάτων εξαιτίας της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών. Σε αυτά περιλαμβάνονται η νοητική και αναπτυξιακή καθυστέρηση -ακόμα και η εγκεφαλική βλάβη- η δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος, η δυσμορφία των χαρακτηριστικών του προσώπου, καρδιακές και νεφρικές ανωμαλίες, προβλήματα στις αρθρώσεις, διαταραχές στην όραση ή στην ακοή, μια σειρά παθήσεων και συγγενών ανωμαλιών, όπως κήλη και χειλεοδιαίρεση, σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες, διάσπαση προσοχής και γενικότερα προβλήματα συμπεριφοράς.
Το αλκοόλ έχει επίσης συνδεθεί με την αύξηση του κινδύνου αποβολής και βρεφικού θανάτου. Η δε αντίληψη ότι λίγο κρασάκι δεν κάνει κακό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ένας μύθος, γι΄αυτό και η έγκυος πρέπει από την πρώτη στιγμή να κόψει μαχαίρι το αλκοόλ. Άλλωστε, με δεδομένο ότι το ήπαρ είναι ένα από τα τελευταία όργανα που αναπτύσσονται στο μωρό, δεν υπάρχει η δυνατότητα μεταβολισμού του αλκοόλ, όπως συμβαίνει σε ένα ενήλικο άτομο.
Η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής είναι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πιο επιτακτική από ποτέ. Αν θέλετε να δημιουργήσετε τις καλύτερες προϋποθέσεις για ένα σωστό ξεκίνημα για το μωρό σας, βγάλτε το κάπνισμα και το αλκοόλ από τη ζωή σας και ανοίξτε του τον δρόμο για μια υγιή ανάπτυξη πολύ πριν ξεκινήσει την πορεία του στον κόσμο.